Cinsel hastalıklar, enfeksiyon yapan çok sayıda bakteri, virüs, mantar ve parazitler sebebiyle ortaya çıkan ve temel olarak insana vajinal, anal, oral seks de dahil olmak üzere cinsel ilişki yoluyla geçen, bazı durumlarda ise kan verme veya alma, öpüşme yoluyla da bulaşabilen hastalıklardır. Ayrıca dövme yaptırma yoluyla, dişçi, berber ve kuaförlerin kullandığı iyi sterilize edilmemiş araç ve gereçlerle ya da doğum ve emzirme sırasında da cinsel hastalıklar bulaşabilmektedir.

Cinsel hastalıkların bir kısmı tedavi edilebilmektedir, AIDS gibi bazılarında ise tedavi günümüzde geliştirilememiştir. Cinsel hastalıkların bazıları, tedavi edilse de ilerleyen zamanlarda kısırlık ya da kanser gibi ciddi durumlar açısından risk kaynağı oluşturmaktadır.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Etkenleri ve Yaptıkları Hastalıklar

Cinsel hastalıklar, çok sayıdaki faktörler tarafından oluşturulan enfeksiyonlar sonucunda meydana gelmektedir. Bu bakımdan öncelikli olarak cinsel hastalıklara sebep olan enfeksiyon etkenlerini şu şekilde sıralayabilmekteyiz;

• Bakteriler; vücutta klamidya enfeksiyonu, yumuşak şankr, frengi, belsoğukluğu gibi cinsel hastalıklara sebep olmaktadır.
• Virüsler; beraberinde virütik etkenleri getirerek başta hepatit C, hepatit B, AIDS, HPV gibi cinsel hastalıklara sebep olmaktadır. Ayrıca virütik etkenler sebebiyle, genital çıbanlar, rahim ya da makat kanserleri, herpes simplex gibi durumlarda ortaya çıkabilmektedir.
• Parazitler; genital bölgede bit ve uyuz durumlarının oluşmasına sebep olmaktadır.
• Tek hücreliler; trichomoniasis hastalığını beraberinde getirmektedir.
• Mikrotik etkenler; mantar ve fungusların meydana getirdiği cinsel hastalıklara sebep olmaktadır. Kasık mantarı ve deri hastalıkları gibi durumlar mikrotik etkenler sonucu ortaya çıkmaktadır.

Cinsel hastalık etkeni bulunduran kişiyle girilen cinsel ilişki sonucunda, vajina, penis veya anüsten vajinal, oral ya da anal ilişki yoluyla bulaşan virüsler ya da mikroplar, kişinin cinsel organlarında akıntı, şişlik, ağrı, ağrılı/ağrısız yaralar gibi belirtilere neden olabilmektedir. Bazı durumlarda ise cinsel hastalıklar, bulaşma durumu gerçekleşse de hiçbir belirti vermeyebilmektedir. Bu bakımdan sağlıklı gibi görünen kişiden cinsel ilişki yoluyla hastalık kapma ya da kendi hastalığından haberdar olunmadığı için başkalarına hastalık bulaştırma ihtimali bu gibi durumlarda oldukça kolaydır. Cinsel ilişki sırasında karşılıklı korunma yoluyla, belirti gösteren ya da göstermeyen cinsel hastalıklardan korunmak mümkündür.

Cinsel Hastalıklarda Her İki Cinste de Görülebilen Ortak Belirtiler Nelerdir?

Kadın ve erkeklerde, cinsel organların yapısı gereği cinsel hastalıkların bulaşması oldukça kolaydır. Bu bakımdan temel olarak her iki cinste de ortaya çıkan cinsel hastalık belirtilerini şu şekilde sıralayabilmekteyiz;

• Ağrılı idrar yapma durumları, sık idrara çıkma ve idrar yaparken güçlük yaşanması.
• Kadın ve erkek cinsel organlarında meydana gelen siğil ve uçuklar.
• Kasıklarda meydana gelen şişlikler ve ağrılı bezeler.
• Cinsel organlarda ağrılı ya da ağrısız nitelikte ortaya çıkan açık yaralar ve kabarıklıklar.
• Deri altında oluşan şişlikler.
• Kol ve bacaklarda meydana gelen kaşıntısız kızarıklık ve döküntüler.
• Baş ağrısı, halsizlik, bulantı ve kusmalar meydana gelmesi.
• Ağızda yaralar oluşması.
• Cinsel organlarda karıncalanma hissi ya da kaşıntı oluşması.

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyon etkenleri, cinsel ilişki sırasında salgı alışverişi yoluyla bulaşabildiği gibi, anneden bebeğe kan yoluyla, doğum sırasında hatta kısmen emzirme sırasında geçebilmektedir. Ayrıca kan nakli ya da hasta biri tarafından kullanılmış iğne ile gerçekleştirilen enjeksiyon yoluyla da cinsel hastalık enfeksiyonları bulaşabilmekte ve belirtiler gösterebilmektedir.

Cinsel hastalık belirtileri erkeklerde; penisten yeşil ya da sarı renkte akıntı meydana gelmesiyle, kadında ise; düzensiz adet kanaması, kasıklarda veya bel bölgesinde ağrı, anormal nitelikte iltihaplı, köpüklü, sarı, yeşil ya da grimsi renkte vajinal akıntılar meydana gelmesine sebep olabilmektedir. Cinsel hastalıkların en önemli belirtilerinden biri ise, ağrılı ya da güç gerçekleşen cinsel ilişkilerdir. Bebek ve çocuklarda ise cinsel hastalıklar sonucu, göz iltihapları ve doğumsal sifilizde burun kökü çöküklüğü meydana gelebilmekte ya da zatürre oluşabilmektedir.

Cinsel Hastalıkların Bulaşma Yolları Nelerdir?

Cinsel hastalıklar yukarıda belirtilen belirtilerin yanı sıra hiçbir belirti göstermeyerek, kolay şekilde bulaşabilmektedir. Bu bakımdan cinsel hastalıkların bulaşma yolarını şu şekilde sıralayabilmekteyiz;

• Cinsel hastalıklar en temel olarak, oral-anal-vajinal yolla gerçekleştirilen cinsel ilişkilerle bulaşmaktadır.
• Vücudun hastalıklı kan içeren bölümleri, vücut sıvıları (meni, anne sütü, vajinal akıntı vb.), açık yara ve kesiklerle doğrudan temas yoluyla bulaşma gerçekleşebilmektedir.
• Kirli ve kullanılmış enjektörlerin kullanılması, ustura bıçağı, diş tedavisi, sünnet gibi durumlarda kullanılan aletlerin sterilize edilemeden tekrar kullanılması sebebiyle cinsel hastalıklar bulaşabilmektedir. Zedelenmiş deri ile doğrudan temas edilmesi de cinsel hastalıkların bulaşma sebebi olabilmektedir.
• HIV virüsü bakımından, tükürük ve ter gibi vücut sıvıları küçük oranlarda virüs içermektedir ve enfeksiyona sebep olmamaktadır. Ancak ağız içerisindeki açık yaralar da kanama meydana gelmesi durumunda, tükürükteki virüs oranı artış göstereceği için derin ve ıslak öpüşme tehdit oluşturabilmektedir. Ayrıca kanda virüs bulunması durumunda, idrar ve dışkıda da HIV bulunabilmektedir.

Cinsel ilişkide, spermisitli lateks kondom (prezervatif, kılıf) kullanmak cinsel hastalıkların bulaşması ihtimaline karşı çok iyi bir koruma sağlamaktadır. Düzenli ve doğru kullanılmasıyla, etkililiği artış göstermektedir.

Cinsel Hastalıklarda Tedavi

Cinsel hastalıklar, sebep olan etkenlerine bağlı olarak tedavi edilebilir ya da tedavi edilemez nitelikte olabilmektedir.

Gonore, Klamidya, Frengi, Trikomonas gibi cinsel hastalıklar, antibiyotikler kullanılarak tedavi edilebilmektedir. Bu ilaçların doktor kontrolünde, gerekli görüldüğü nitelikte kullanılmalıdır.

Tedavi edilemeyen cinsel hastalıkların bazılarının belirtilerini azaltmak ya da yok etmek mümkündür, ancak kesin tedavileri söz konusu olmayabilmektedir.

Cinsel hastalıklarda, bütün hastalıklarda olduğu gibi en önemli nokta, erken teşhis ve tedavidir. Özel testlerle tanı konulmalı, yayılmayı önlemek amacıyla hızlı teşhis ve etkili tedavi gerçekleştirilmelidir. Tedavi edilen cinsel hastalıkların tekrarlanmasını önlemek için, hastanın cinsel eşi izlenmeli ve hastaya düzenli kontroller uygulanmalıdır.